Historia lubi czasami zaskakiwać. Gdy wydaje nam się, że o zbrodni katyńskiej wiemy bardzo dużo, pojawiają się informacje, które rzucają nowe światło na sprawę. Tak się właśnie stało w przypadku lokalnego kontekstu wydarzenia i związanego z nim cieszanowianina ppor. Władysława Jana Furtka. Grupa Nieformalna Pasjonaci Historii Regionalnej, składająca się z pracowników MBP w Cieszanowie realizowała projekt na temat pochodzącego z Cieszanowa bohatera, który ocalał spośród jeńców z obozu w Kozielsku przeznaczonych do likwidacji przez Sowietów w czasie II wojny światowej. Opisał on warunki panujące w niewoli. Był bardzo ważnym świadkiem w sprawie katyńskiej. Jego relacja z pobytu w obozie została spisana i stanowi ważne świadectwo prawdy o mordzie katyńskim.

Efektem pracy grupy nieformalnej była produkcja filmu dokumentalnego oraz wydanie broszury ”Ocalony z Katynia. Niezwykła historia Władysława Jana Furtka”. Były one prezentowane młodzieży ze szkół podstawowych w Cieszanowie, Nowym Lublińcu, Dachnowie i Rudzie Różanieckiej. Projekcję obejrzeli także dorośli mieszkańcy Cieszanowa, Lubaczowa, Starego Dzikowa, Oleszyc oraz uczestnicy Domu Dziennego Pobytu w Cieszanowie. Film spotkał się z zainteresowaniem, ponieważ dotyczy lokalnego bohatera mającego związek ze zbrodnią katyńską. Film i broszura zawiera informacje o przedwojennym życiu rodzinnym Władysława Furtka w Oleszycach i w Cieszanowie, karierze wojskowej, a także o dalszych, tragicznych losach. Był więziony w kilku miejscach niewoli, zwłaszcza w Kozielsku. Znalazł się w szczęśliwej grupie osób, które opuściły likwidowany obóz w Griazowcu w 1941 r. Władysław Furtek wstąpił do Armii Andersa i służył w niej do końca wojny. Niewiele wiadomo o jego dalszych losach. Po zakończeniu II wojny światowej pozostał w Wielkiej Brytanii, gdzie podjął studia. Przez pewien czas mieszkał w Londynie. 2 lipca 1949 roku otrzymał obywatelstwo brytyjskie. W okresie późniejszym przeniósł się do Szkocji, gdzie zmarł 13 czerwca 1985 roku. Jego relacja w sprawie zbrodni katyńskiej ukazała się w „Dzienniku Polskim” wydanym w Londynie w 1943 roku, a także w książce „Zbrodnia katyńska w świetle dokumentów”.

Wszyscy którzy wzięli udział w spotkaniach otrzymali bezpłatnie broszurę o historii lokalnego bohatera. Wersja cyfrowa dostępna w Cieszanowskiej Bibliotece Cyfrowej: http://www.mbp.cieszanow.pl/.../263-ocalony-z-katynia...

Szczególne podziękowania dla Krystiana Kłysewicza (Imagine Pictures Krystian Kłysewicz) za reżyserię i montaż filmu oraz zdjęcia na okładkę broszury. Link do filmu na YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=9PtznPybXE0&t=13s

Grupę nieformalną Pasjonaci Historii Regionalnej tworzyli pracownicy MBP w Cieszanowie: Tomasz Róg, Urszula Kopeć- Zaborniak, Małgorzata Łachowska.

„Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030. Operatorem zadania jest Stowarzyszenie Samorządów Euroregion Roztocze”